नवीन लेखन...

श्री विष्णु पादादिकेशांत स्तोत्र – ४९

मत्स्यः कूर्मो वराहो नरहरिणपतिः वामनो जामदग्न्यः
काकुत्स्थः कंसघाती मनसिजविजयी यश्च कल्की भविष्यन् ।
विष्णोरंशावतारा भुवनहितकरा धर्मसंस्थापनार्थाः
पायासुर्मां त एते गुरुतरकरुणाभारखिन्नाशया ये ॥४९॥

प्रस्तुत श्लोकांमध्ये आचार्य श्री भगवान श्रीहरी विश्व उद्धारासाठी धारण केलेल्या दशावतारांचे वर्णन करीत आहेत.
ते म्हणतात,

मत्स्यः – महाराज मनूंचे संरक्षण करून प्रलय काळात त्यांना वाचवणाऱ्या, त्यांच्याद्वारे नव सृष्टी ची निर्मिती करणाऱ्या मत्स्य स्वरूपात नटलेल्या,
कूर्मो – समुद्रमंथनाच्या वेळी मंदराचल बुडू लागल्यानंतर त्याला आधार देण्यासाठी कूर्म रूपाच साकारलेल्या,
वराहो – हिरण्याक्षाने पृथ्वी बुडवल्यानंतर तिला वाचवण्यासाठी वराह अर्थात ज्ञान रूपात प्रकटलेल्या,
नरहरिणपतिः – भक्तराज प्रल्हादाला सुख देण्यासाठी, हिरण्यकश्यपू चा वध करण्यासाठी नरसिंह रूपात प्रकटलेल्या,
वामनो – महाराज बलींच्या उद्धारासाठी वामन रूप धारण केलेल्या,
जामदग्न्यः – उन्मत्त राजसत्ता रुपी सहस्त्रार्जुनाचा वध करीत धर्म सत्तेची स्थापना करणाऱ्या जमदग्नी पुत्र परशुराम रूपात लीला करणाऱ्या,
काकुत्स्थः – ककुस्थ राजाच्या वंशात श्री रामचंद्र रुपात प्रगटल्यामुळे काकुस्थ हे नाव धारण करणाऱ्या,
कंसघाती – कंसादिकांच्या विनाशासाठी भगवान श्रीकृष्ण रूपात अवतीर्ण झालेल्या,
मनसिजविजयी – मनसिज अर्थात काम इ. सर्व विकारांना जिंकणाऱ्या जितेंद्रिय बुद्ध रूपात जगाला शांतीचा मार्ग दाखवणाऱ्या,
यश्च कल्की भविष्यन् – भविष्यामध्ये कल्की रूपाय अवतीर्ण होणार्‍या
विष्णोरंशावतारा – भगवान विष्णूंचे जे विविध अवतार झाले,
भुवनहितकरा धर्मसंस्थापनार्थाः – ते धर्मसंस्थापना करणारे आणि विश्वाचे परम हित साधणारे, सर्व अवतार,
पायासुर्मां त एते गुरुतरकरुणाभारखिन्नाशया ये – अत्यंत श्रेष्ठ अशा करुणेने, खिन्नतेचे आशय असणाऱ्या माझे संरक्षण करोत.

— प्रा. स्वानंद गजानन पुंड

प्रा. स्वानंद गजानन पुंड
About प्रा. स्वानंद गजानन पुंड 412 Articles
लोकमान्य टिळक महाविद्यालय वणी म्हणजे येथे संस्कृत विभाग प्रमुख रूपात कार्यरत. २१ ग्रंथात्मक श्रीगणेशोपासना ग्रंथमालेची लिम्का बुक ऑफ रिकार्ड मध्ये विक्रम रूपात नोंद. श्रीमुद्गलपुराण कथारूप आणि विश्लेषण ही ९ खंड १७०० वर पृष्ठांची ग्रंथमालिका. विविध धार्मिक ,शैक्षणिक, सामाजिक संस्थांमधून २१०० वर प्रवचन, व्याख्याने

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


महासिटीज…..ओळख महाराष्ट्राची

रायगडमधली कलिंगडं

महाराष्ट्रात आणि विशेषतः कोकणामध्ये भात पिकाच्या कापणीनंतर जेथे हमखास पाण्याची ...

मलंगगड

ठाणे जिल्ह्यात कल्याण पासून 16 किलोमीटर अंतरावर असणारा श्री मलंग ...

टिटवाळ्याचा महागणपती

मुंबईतील सिद्धिविनायक अप्पा महाराष्ट्रातील अष्टविनायकांप्रमाणेच ठाणे जिल्ह्यातील येथील महागणपती ची ...

येऊर

मुंबई-ठाण्यासारख्या मोठ्या शहरालगत बोरीवली सेम एवढे मोठे जंगल हे जगातील ...

Loading…

error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..