शाहीर पहिला : ( प्रास्ताविक ) : पन्हाळ्याहुनी शिवबाराजे पळत विशाळगडीं अंधारातुन सोबत करती मर्द मावळेगडी दुश्मनास चकवून धावती चिखला तुडवत पायीं सुखरुप राजांना न्यायाची या वाघांना घाई पहाट होतां दिसे पायथा, मागुन दुश्मन धावे ‘आतां कैसें पुढला वेढा फोडुन वरती जावें ?’ बोलत बाजी, ”थांबूं आम्ही, खिंडिस लढवत राहूं निजदेहांचे बांध बनवुनी दुश्मन अडवत राहूं […]
• शिवरायांच्या पन्हाळगड ते विशाळगड अशा दौडीच्या संदर्भातील मानाचें पान आहे, बाजी प्रभू देशपांडे यांचा घोडखिंड ऊर्फ पावनखिंड येथील पराक्रम. जरी ती घटना सर्वांना माहीत असली, तरी, आपण आधी ती थोडक्यात पाहूं या ; नंतर त्या अनुषांनानें तिच्यावरच्या एका साहित्यकृतीवर कांहीं चर्चा करतां येईल. • सिद्दी जौहरनें पन्हाळगडाला घट्ट वेढा घातला, आणि तो पावसाळ्यातही तसाच चालूं […]
• आषाढ महिना आला की जशी विठ्ठलाची आठवण होणें साहजिक आहे; तशीच शिवाजी-काळातील, पन्हाळगडचा वेढा, आणि त्यासंदर्भात, बाजी प्रभू देशपांडे व शिवा काशीद यांचें स्मरण होणें अपरिहार्य आहे. बाजी प्रभूंबद्दल अनेक ठिकाणी उल्लेख झालेला असतो, (मीही अन्यत्र त्यांच्याबद्दल कांहीं लिहीतच आहे ) ; पण, आपल्याला शिवा काशीद याच्याबद्दल फारशी माहिती नसते. इतिहासकारही त्याच्याबद्दल जास्त माहिती देऊं […]
उठतां बसतां भेटे मज सारखा पांडुरंग माझा सखा पांडुरंग ।। नेत्र पाहती मूर्ती श्यामल जिव्हा जपते ‘विठ्ठल विठ्ठल’ गातो हृदयाचा प्रत्येकच ठोका ‘पांडुरंग’ ।। काम-क्रोध-मद-मोह बांधती लोभ नि मत्सर हरती शांती नाशतसे त्या सहा रिपूंचा धोका पांडुरंग ।। संकटांचिया काट्यांमधुनी नेई विठ्ठल बोट पकडुनी दूर करितसे चिंता-भीती-शोका पांडुरंग ।। अज्ञानाची अवस काज़ळी विठू न येऊं देतो […]
भजनांत पांडुरंग , नयनांत पांडुरंग शर बनुन खोल रुतला प्राणांत पांडुरंग ।। आसक्ति जीवनीं ना, तरि श्वास हवा वाटे प्रत्येक क्षणिं मिसळतो श्वासांत पांडुरंग ।। ना ठावकी कुणाला, ना कल्पना मनाही पाप्याचिया कसा या हृदयात पांडुरंग ? खाऊन मत्त लाथा, जरि विसर्जिला गाथा देतो पुनश्च गाथा हातांत पांडुरंग ।। प्रतिमा बघे विटेवर, गहिवर गळ्यात दाटे नि:शब्द […]
बातमी : विठ्ठल-रखुमाईचें दर्शन आतां २४ तास संदर्भ : ‘लोकसत्ता’ मुंबई आवृत्ती, दि. ७ जुलै २०१६ • हिंदू देव-देवतांची एक गंमत आहे. माणसांप्रमाणेंच मंदिरातली मूर्ती दुपारीं वामकुक्षी करते, आणि रात्रीं शयन करते. (भक्तांनी दर्शनासाठी वाट पाहिती तरी चालेल !) मग, पहाटे काकड-आरती करून देवाला ज़ागवतात! काय गंमत आहे पहा : दैवत्वाचे गुण माणसाला लागण्याऐवजी, माणसाचे गुणच […]
भक्तमनीं कैवल्याची इथें गळाभेट रे पंढरीत मोक्ष दावी पंढरिची वाट रे ।। आस एक – पुण्यद पाहिन नदी चंद्रभागा ध्यास एकमात्र – मोक्षद बघिन पांडुरंगा एकमात्र भास – दिसतें रूपडें अवीट रे ।। स्वप्नवत् जहालें – गेलो पंढरिनगरात मी भारुन, कर जोडुन, ठाके विठूमंदिरात मी मंत्रमुग्ध होउन पाही विठ्ठलपदिं वीट रे ।। तेज आगळें विठूच्या सावळ्या […]
यात्रा चारीधाम नको, मज हवी पंढरीवारी देवांचाही देव तिथें विठु , भक्तांचा कैवारी ।। नेत्र मिटुनही अंत:चक्षू रूप पाहती त्याचें झोपेमध्येसुद्धां विठ्ठलमूर्ती नयनीं नाचे अखंड विठ्ठलमहिमा गाती या वाचा चत्वारी ।। भान हरपलें, पाण हरखले, येतां भीमाकाठा मान पळे, अभिमान गळाला, उरला नाहीं ताठा पोचे चिन्मय-आनंदाच्या अक्षय मी कोठारीं ।। हवी कशाला नश्वर दुनिया, हवी कशाला […]
चोविस तासहि विठ्ठलमंदिर राहिल हें उघडें ना भक्तांना दर्शन घेण्यां आतां कष्ट पडे ।। १ जेव्हां जेव्हां विठ्ठल झोपे मूर्ती दारामागुती लपे भलीथोरली वारकर्‍यांची दारीं रांग अडे ।। २ पांडुरंग अन् भक्तांमधलें हवें कशाला अंतर असलें ? दार उघडुनी बडवे करती पुण्यकार्य तगडें ।। ३ आतां विठुला निद्रा नाहीं अष्टप्रहर तो दर्शन देई आतां त्याला भेटायाला […]
सर्व थरांतिल नारि-नरांना उघडें मंदिर आहे विठुरायाच्या वारकर्‍यांना उघडें मंदिर आहे ।। विठुराया ज्यांचा सांगाती नाहीं त्यांना ज़ातीपाती उच्च-नीच नाहीं, सार्‍यांना उघडें मंदिर आहे ।। उभे पुजारी-सेवक-बडवे कुणि न विठूच्या भक्तां अडवे अष्टप्रहर, साती वारांना उघडें मंदिर आहे ।। प्रपंच विसरुन केलिस वारी अजुन थबकसी कां बाहेरी ? कड्याकुलुप नाहीं दारांना, उघडें मंदिर आहे ।। हातांमध्ये […]
Copyright © Marathisrushti.com 1995-2022 | Technology Partners : Cybershoppee | GaMaBhaNa | Interpole Technologies | Smart Solutions