नवीन लेखन...

श्री त्रिपुरसुंदरी स्तोत्रम् – २

कदंबवनवासिनीं कनकवल्लकीधारिणीं,
महार्हमणिहारिणीं मुखसमुल्लसद्वारुणींम् |
दया विभव कारिणी विशदरोचनाचारिणी,
त्रिलोचन कुटुम्बिनी त्रिपुर सुंदरी माश्रये ॥२||

परांबा त्रिपुरसुंदरीच्या अलौकिक वैभवाला विशद करताना आचार्यश्री म्हणतात,
कदंबवनवासिनीं- कदंब वृक्षाला स्वर्गीय वृक्ष, कल्पवृक्ष असे म्हणतात. अशा वृक्षांच्या वनामध्ये निवास करणारी.
कल्पवृक्षाच्या वनातच निवास केल्यावर कोणतीही इच्छा क्षणात पूर्ण होणार. मग उरलेल्या वेळेचे करायचे काय? तर शास्त्र सांगते साहित्य संगीत आणि कलेमध्ये समय सत्कारणी लावावा. त्यानुसार, कनकवल्लकीधारिणीं- कनक अर्थात सोन्याची. वल्लकी अर्थात वीणा धारण करणारी.
महार्हमणिहारिणीं- महार्ह अर्थात अत्यंत सुयोग्य. मणि म्हणजे रत्न. हारिणी अर्थात अशा रत्नांच्या माळा धारण करणारी. मुखसमुल्लसद्वारुणींम् – मुखामध्ये आनंदाने वारुणी धारण करणारी. वारूणी शब्दाचा आपल्याला केवळ एकच अर्थ माहिती असतो.
वारुणी शब्दाचा दुसरा अर्थ आहे मध मिश्रित पाणी.
योगशास्त्रानुसार ब्रह्मरंघ्रामधून पाझरत असणाऱ्या अमृताला वारुणी असे म्हणतात. त्या दिव्यरसाने आत्मानंदात निमग्न.
दया विभव कारिणी- शरणागत भक्तांवर दया करणारी आणि त्यांना वैभव प्रदान करणारी.
विशदरोचनाचारिणी- विशद म्हणजे मोठ्या प्रमाणात, विशाल आकारात, रोचना म्हणजे कुंकुम धारण करणारी. भव्य तिलक धारिणी.
त्रिलोचन कुटुम्बिनी- भगवान शंकरांची पत्नी .
त्रिपुर सुंदरीमाश्रये- आई त्रिपुरसुंदरीला मी शरण जातो.

— प्रा. स्वानंद गजानन पुंड

प्रा. स्वानंद गजानन पुंड
About प्रा. स्वानंद गजानन पुंड 412 Articles
लोकमान्य टिळक महाविद्यालय वणी म्हणजे येथे संस्कृत विभाग प्रमुख रूपात कार्यरत. २१ ग्रंथात्मक श्रीगणेशोपासना ग्रंथमालेची लिम्का बुक ऑफ रिकार्ड मध्ये विक्रम रूपात नोंद. श्रीमुद्गलपुराण कथारूप आणि विश्लेषण ही ९ खंड १७०० वर पृष्ठांची ग्रंथमालिका. विविध धार्मिक ,शैक्षणिक, सामाजिक संस्थांमधून २१०० वर प्रवचन, व्याख्याने

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


महासिटीज…..ओळख महाराष्ट्राची

रायगडमधली कलिंगडं

महाराष्ट्रात आणि विशेषतः कोकणामध्ये भात पिकाच्या कापणीनंतर जेथे हमखास पाण्याची ...

मलंगगड

ठाणे जिल्ह्यात कल्याण पासून 16 किलोमीटर अंतरावर असणारा श्री मलंग ...

टिटवाळ्याचा महागणपती

मुंबईतील सिद्धिविनायक अप्पा महाराष्ट्रातील अष्टविनायकांप्रमाणेच ठाणे जिल्ह्यातील येथील महागणपती ची ...

येऊर

मुंबई-ठाण्यासारख्या मोठ्या शहरालगत बोरीवली सेम एवढे मोठे जंगल हे जगातील ...

Loading…

error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..