नवीन लेखन...

श्री शारदा भुजंगप्रयात – भाग ६

कुरङ्गे तुरङ्गे मृगेन्द्रे खगेन्द्रेमराले मदेभे महोक्षेऽधिरूढाम् ।
महत्यां नवम्यां सदा सामरूपां
भजे शारदाम्बामजस्रं मदम्बाम् ॥६॥

प्रस्तुत श्लोकांच्या पहिल्या दोन चरणात भगवान जगद्गुरु शंकराचार्य स्वामी महाराज आई जगदंबेच्या वेगवेगळ्या वाहनांचा विचार मांडत आहेत.

कुरङ्गे – कुरंग म्हणजे हरिण. ज्यावेळी भक्तांच्या भेटीला अत्यंत वेगात जायचे असते ज्यावेळी आई जगदंबा हरिणाच्या वेगात जाण्यासाठी त्यावर बसते असा अर्थ. तुरङ्गे- तुरंग म्हणजे घोडा. हरिण वेगात जाते पण त्याला मर्यादा आहे. ते फार लांब वर जाऊ शकत नाही. अशावेळी आई जगदंबा घोड्याचा उपयोग करते.

मृगेन्द्रे- मृग म्हणजे सर्व प्राणी. इंद्र म्हणजे राजा. अर्थात सिंह. त्या सर्व जीवांच्या राजावर सुद्धा तिची सत्ता चालते म्हणून ती सिंहावर बसते. खगेन्द्रे- खग म्हणजे पक्षी. त्यांचा राजा. अर्थात गरुड. सर्वाधिक उन्नत झेप घेणाऱ्या या जीवावर सुद्धा तिची सत्ता चालते हे म्हणून गरुडाला तिचे वाहन वर्णिले असते.

मराले – मराल म्हणजे हंस.

महिषमर्दिनी सिंहावर तर नारायण रूपात गरुडावर बसणारी जगदंबा सरस्वती रूपात हंसवाहिनी होते.

मदेभे – इभ म्हणजे हत्ती. ज्याला मदस्राव होत आहे असा हत्ती म्हणजे मदेभ. त्यावर बसणारी. महोक्षेऽधिरूढा – अक्ष म्हणजे गाडीला आडवा लावलेला दांडा. आस. महान अक्ष लावलेल्या रथावर आरूढ होणारी .

महत्यां नवम्यां- महान म्हणजे विशाल होणे. जी आपल्या ९ रूपात विशाल होते, प्रकट होते ती, महत्यां नवम्यां.

शैलपुत्री, ब्रह्मचारिणी, चंद्रघंटा, चामुंडा, स्कंदमाता, कात्यायनी, कालरात्री, महागौरी आणि सिद्धीदात्री अशा नऊ रूपात आदिशक्ती प्रकट होत असते.

सदा सामरूपां- अर्थात अशा नऊ रूपात कार्य करीत असली तरी अंतरी तिचे स्वरूप शुद्ध, निर्मळ, निर्गुण, निराकार रूप स्थिर असते. त्यामुळे तिला सदा सामरूपा असे म्हणतात.

भजे शारदाम्बामजस्रं मदम्बाम् – अशा माझ्या अतिदिव्य आई शारदेला मी वंदन करतो.

— प्रा. स्वानंद गजानन पुंड 

प्रा. स्वानंद गजानन पुंड
About प्रा. स्वानंद गजानन पुंड 412 Articles
लोकमान्य टिळक महाविद्यालय वणी म्हणजे येथे संस्कृत विभाग प्रमुख रूपात कार्यरत. २१ ग्रंथात्मक श्रीगणेशोपासना ग्रंथमालेची लिम्का बुक ऑफ रिकार्ड मध्ये विक्रम रूपात नोंद. श्रीमुद्गलपुराण कथारूप आणि विश्लेषण ही ९ खंड १७०० वर पृष्ठांची ग्रंथमालिका. विविध धार्मिक ,शैक्षणिक, सामाजिक संस्थांमधून २१०० वर प्रवचन, व्याख्याने

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


महासिटीज…..ओळख महाराष्ट्राची

रायगडमधली कलिंगडं

महाराष्ट्रात आणि विशेषतः कोकणामध्ये भात पिकाच्या कापणीनंतर जेथे हमखास पाण्याची ...

मलंगगड

ठाणे जिल्ह्यात कल्याण पासून 16 किलोमीटर अंतरावर असणारा श्री मलंग ...

टिटवाळ्याचा महागणपती

मुंबईतील सिद्धिविनायक अप्पा महाराष्ट्रातील अष्टविनायकांप्रमाणेच ठाणे जिल्ह्यातील येथील महागणपती ची ...

येऊर

मुंबई-ठाण्यासारख्या मोठ्या शहरालगत बोरीवली सेम एवढे मोठे जंगल हे जगातील ...

Loading…

error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..