नवीन लेखन...

मोरया माझा – १० : श्री गणेशांच्या दोन बाजूंच्या शक्तींपैकी सिद्धी कोणती? बुद्धी कोणती?

गणपतीबाप्पाबद्दल कुतुहल आणि त्यातून येणार्‍या बर्‍याच अनुत्तरीत प्रश्नांची उकल करणारे हे नवे सदर….

मोरया माझा – १० :


भगवान श्री गणेशांच्या दोन बाजूला दोन शक्ती उभ्या असतात. एकीचे नाव देवी सिद्धी असते. तर दुसरीचे नाव देवी बुद्धी असते. पण यातील नेमकी सिद्धी कोणती? आणि बुद्धी कोणती?

बुचकळ्यात पडलात ना? आपण कधी याचा विचारही करीत नाही. पण शास्त्रकारांनी सर्व गोष्टींचा विचारही केला आहे आणि कारणेही दिलेली आहेत.

भगवान गणेशांच्या डाव्या हाताला असते ती सिद्धी आणि मोरया च्या उजव्या हाताला असते ती बुद्धी.

जणू काही या रचनेतच मोरया सांगत आहे की सिद्धी डावी आहे बुद्धी उजवी आहे.

जगातील पैसा, सत्ता, संपत्ती, पद, प्रतिष्ठा या सगळ्याला सिद्धी असे म्हणतात. तर ज्ञानाला बुद्धी असे म्हणतात.
आता आपल्या लक्षात येईल की बुद्धीने सिद्धी तर मिळवता येते. पण सिद्धीने बुद्धी प्राप्त करता येत नाही. याच साठी सिद्धी डावी आहे बुद्धी उजवी आहे.

सिद्धीला मूल्य नाही असे नाही. जगात सिद्धीच्या क्षेत्रातील प्रत्येकच गोष्ट आवश्यक आहे. पण त्यापेक्षा अधिक आवश्यक आहे बुद्धी.त्यामुळे सिद्धी डावी म्हणताना बुद्धीपेक्षा गौण हा अर्थ आहे‌.

श्रीक्षेत्र मोरगाव ला या दोघींची दोन वेगवेगळी मंदिरे आहेत. मोरयाच्या उजवीकडे पूर्वेला बुद्धी तर दुसरीकडे सिद्धी.
यातील सिद्धीचे मंदिर दूर तर बुद्धीचे जवळ आहे. जणू मोरया सांगत आहे की जो सिद्धीच्याजवळ तो माझ्यापासून दूर.

याच साठी डावी सिद्धी, उजवी ती बुद्धी.

— विद्यावाचस्पती प्रा. स्वानंद गजानन पुंड

प्रा. स्वानंद गजानन पुंड
About प्रा. स्वानंद गजानन पुंड 412 Articles
लोकमान्य टिळक महाविद्यालय वणी म्हणजे येथे संस्कृत विभाग प्रमुख रूपात कार्यरत. २१ ग्रंथात्मक श्रीगणेशोपासना ग्रंथमालेची लिम्का बुक ऑफ रिकार्ड मध्ये विक्रम रूपात नोंद. श्रीमुद्गलपुराण कथारूप आणि विश्लेषण ही ९ खंड १७०० वर पृष्ठांची ग्रंथमालिका. विविध धार्मिक ,शैक्षणिक, सामाजिक संस्थांमधून २१०० वर प्रवचन, व्याख्याने

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


महासिटीज…..ओळख महाराष्ट्राची

रायगडमधली कलिंगडं

महाराष्ट्रात आणि विशेषतः कोकणामध्ये भात पिकाच्या कापणीनंतर जेथे हमखास पाण्याची ...

मलंगगड

ठाणे जिल्ह्यात कल्याण पासून 16 किलोमीटर अंतरावर असणारा श्री मलंग ...

टिटवाळ्याचा महागणपती

मुंबईतील सिद्धिविनायक अप्पा महाराष्ट्रातील अष्टविनायकांप्रमाणेच ठाणे जिल्ह्यातील येथील महागणपती ची ...

येऊर

मुंबई-ठाण्यासारख्या मोठ्या शहरालगत बोरीवली सेम एवढे मोठे जंगल हे जगातील ...

Loading…

error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..