नवीन लेखन...

यष्टीमधू/ज्येष्ठमध

ह्यालाच बोली भाषेत गोडे काष्ठ असे म्हणतात व बाळ औषधी मध्ये देखील ह्याचा समावेश असतो.ह्याचे १-५ मीटर उंच बहुवर्षायू क्षुप असते.मुळ लांबट व लालसर पिवळे किंवा धुरकट असते.मुळाची साल काढल्यावर पिवळ्या रंगाची व धाग्यांनी युक्त गाभा असतो.मुळ व काण्डापासून शाखा प्रशाखा निघतात.पाने संयुक्त असतात व पर्णदल अंडाकार असतात.पर्ण दलाच्या ४-७ जोड्या असतात.ह्याला गुलाबी किंवा वांगी रंगाची मंजिरी स्वरूपात फुले येतात.फळ सुमारे २.५ सेंमी लांब व चपट्या शेंगांच्या स्वरूपात असतात.प्रत्येक शेंगेत २-३ वृक्काकार बिया असतात.

ह्याचे उपयुक्तांग मुळ आहे.ह्याची चव गोड असून हे थंड गुणाचे व गुरू व स्निग्ध असते.ज्येष्ठमध वातपित्तनाशक व कफकर आहे.

चला आता आपण ह्याचे औषधी उपयोग पाहुयात:

१)केस गळणे व पिकण्याची तक्रार असल्यास ज्येष्ठमधाच्या काढ्याने केस धुतात.

२)पित्तामुळे होणाऱ्या उल्टीत ज्येष्ठमधाचा काढा देतात ह्याने आमाशय दाह कमी होतो.

३)दमा,खोकला ह्या ज्येष्ठमध वापर करतात कारण त्याने कफ सुटून मोकळा होण्यास मदत होते.अशा वेळी ज्येष्ठमधाचा तुकडा तोंडात ठेऊन चघळणे अथवा चुर्ण वापरणे फायदेशीर ठरते.

४)ज्येष्ठमध सिद्ध हिम अथवा ज्येष्ठमध सिद्ध दुध हे रस,रक्त व मांसगत पित्ताचे शमन करून उत्तम दाहशामक म्हणून कार्य करते.

५)ज्येष्ठमध चुर्ण मध व तुपासह घेतल्याने मांसधातुचे पोषण होते व नवीन मांसांकुर उत्पन्न होतात व जखम लवकर भरते.

(सुचना: ह्या लेखातील वनस्पती वैद्यांचा सल्ला घेऊनच वापरावे )

(कृपया फोटो चुकला असल्यास सांगावे हि विनंती)

वैद्य(सौ)स्वाती हेमंत अणवेकर
आरोग्य आयुर्वेदीक क्लिनीक,
म्हापसा गोवा.
संपर्क:९९६०६९९७०४

वैद्य (सौ) स्वाती हेमंत अणवेकर
About वैद्य (सौ) स्वाती हेमंत अणवेकर 202 Articles
वैद्य (सौ) स्वाती हेमंत अणवेकर गेली १० वर्षे गोव्यामध्ये म्हापसा शहरात आरोग्य आयुर्वेदीक क्लिनीकच्या माध्यमातून पंचकर्म, आहार मार्गदर्शन, सुवर्णप्राशन असे उपक्रम राबवीत आहेत. लेखनाची आवड असल्याने त्या विविध स्थानिक वृत्तपत्रातून आयुर्वेद व सामाजिक समस्यांशी निगडीत लेखन त्या करतात तसेच आरोग्यसंबंधित विषयांवर शाळा, कॉलेज इ मध्ये व्याख्यान देतात. आहार या विषयात जास्त रूची असल्याने व त्यावर अभ्यास आणि वाचन असल्याने त्यांनी आपला किचन क्लिनीक या सदराद्वारे ऑनलाईन लिखाण सुरु केले आहे. त्या आरोग्य भारती व जायंट्स ग्रूपच्या सदस्य देखील आहेत. आयुर्वेद शास्त्राचा जमेल तेवढा अभ्यास करून त्याचा प्रचार व प्रसार करण्याची त्यांची मनीषा आहे.
Contact: Website

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


महासिटीज…..ओळख महाराष्ट्राची

रायगडमधली कलिंगडं

महाराष्ट्रात आणि विशेषतः कोकणामध्ये भात पिकाच्या कापणीनंतर जेथे हमखास पाण्याची ...

मलंगगड

ठाणे जिल्ह्यात कल्याण पासून 16 किलोमीटर अंतरावर असणारा श्री मलंग ...

टिटवाळ्याचा महागणपती

मुंबईतील सिद्धिविनायक अप्पा महाराष्ट्रातील अष्टविनायकांप्रमाणेच ठाणे जिल्ह्यातील येथील महागणपती ची ...

येऊर

मुंबई-ठाण्यासारख्या मोठ्या शहरालगत बोरीवली सेम एवढे मोठे जंगल हे जगातील ...

Loading…

error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..