नवीन लेखन...

द अदर साईड ऑफ सोल – १

त्यानं डोक्यावरची टोपी काढली . जमिनीवर आपटली . त्या टोपीवर तो थयथया नाचला . टोपीवर जोरात थुंकला आणि पायानं ती टोपी उडवली . टोपी नेमकी कंपाउंड जवळच्या कचराकुंडीत जाऊन पडली . मग त्यानं घाम पुसला . हात स्वच्छ पुसले आणि वरच्या खिशात ठेवलेली पानं हळुवारपणे माझ्या हाती दिली …
मी प्रश्नार्थक मुद्रेनं त्याच्याकडे पाहिलं .
आणि धक्काच बसला .

आता मला तो व्यासपीठावर बसलेला दिसला .
खाकी कपडे , डोक्यावर पांढरी टोपी , समोरच्या टेबलावर ठेवलेली शाल , श्रीफळ , फुलांचा गुच्छ आणि भेटवस्तू . या सगळ्या गोष्टींकडे आणि हॉलमधल्या सगळ्यांकडे तो निर्विकारपणे पहात होता .
नियत वयोमानानुसार निवृत्त होत असल्याने शिपाई असूनही ऑफिसमार्फत त्याला समारंभपूर्वक निरोप दिला जात होता . त्याच्यावर ,त्याच्या कारकीर्दीवर गौरवाचा वर्षाव होत होता . स्तुतीसुमने उधळली जात होती .
आणि तो निर्विकारपणे सगळं बघत होता .
एकदाच त्याने माझ्याकडे बघितले .
मला पुन्हा धक्का बसला .
त्याच्या निरोप समारंभाकडे बघताना माझ्या हातातली गायब झालेली पानं , पुन्हा माझ्या हाती आली होती .
मी ती पानं वाचू लागलो …

— मला रेस्ट हाऊस ची ड्युटी नको होती . एक तर रात्र रात्र जागत बसावं लागतं . शिवाय नको नको ते बघावं लागतं . ग्लास भरून भरून कंटाळा येतो . शिवाय वर अर्वाच्य भाषेतल्या शिव्या खायच्या . संताप येतो . सांगताही येत नाही , सहनही होत नाही . कधी कधी मध्यरात्रीनंतर कुठल्या कुठल्या तरुणींना घेऊन दलाल ….
मग सह्या झालेल्या फाईल्स रात्रीच कुणाकडे तरी पोचवून , पुन्हा रेस्ट हाऊस गाठायचं …

— आज भाजी आणून दिली साहेबाच्या घरी तर त्याच्या बायकोनं , सगळी लादीपण पुसायला लावली आणि कुत्रा पण …

— शिपाई झालो म्हणून स्वाभिमान गहाण टाकायला लागला . आज सुनावलं साहेबाला , मी त्याच्या वतीनं लाच घेणार नाही म्हणून .
तर कामात कुचराई म्हणून लगेच मेमो …
मी म्हटलं तुझा मेमो सुरळी करून घालतो *त .
तर भर ऑफिसात थोबाडीत मारली . युनियन कडे तक्रार केली तर त्या हराम्यानी साहेबाचीच बाजू घेतली .
नोकरीच सोडली असती , पण आईचं आणि बायकोचं आजारपण , दोन मुलाचं शिक्षण .
गप गुमान माफी मागून मोकळा झालो . कसला स्वाभिमान आणि कसलं काय , परिस्थितीनं रेटवलं की जगणं फाटून जातं .

— शिपाई व्हायचंच नव्हतं . पण पदवी नंतर नोकरी मिळेना , मग काय मिळाली नोकरी ती स्वीकारली . पन्नास हजार खाल्ले भ**नी .

— बायको समंजस मिळाली . कसली तक्रार केली नाही , पण तिला कधी फिरायलासुद्धा घेऊन जाता आलं नाही . तिच्या आवडीचं आईस्क्रीम पण तिला दिलं नाही . तुटपुंज्या पगारात कशी भागवत होती कुणास ठाऊक .

— साहेब सांगायचे , प्रत्येक फायलीत तुला हजार देतो , फक्त फायलीबरोबर येणारा बॉक्स नीट सांभाळ , दिवसभर .
मोह होत होता .
सगळी परिस्थिती बदलून गेली असती . बाकीचे शिपाई गाड्या , जमिनी मिळवत होते . सावकारी पण करीत होते . दारू हॉटेल अशा मजा करीत होते . मी विचार केला , मुलांवर काय परिणाम झाला असता ?
मी सगळ्याला नकार दिला .
आणि बदलून येणाऱ्या प्रत्येक साहेबाच्या नजरेत माझ्याबद्दल तिरस्कार दिसायला लागला …

हातातली पानं अजून फडफडत होती .
अजून बरंच काहीतरी त्यात होतं .
मी सुन्न मनानं पानांकडे पाहिलं.
त्याचक्षणी हातातली पानं गायब झाली होती .

मी समोर पाहिलं .
त्या शिपायाला अजून सगळे गौरवत होते .
तो त्या सागळ्यांकडे पूर्वीसारखा निर्विकार मनानं पहात होता .

आत्मा उडून गेलेल्या कलेवरासारखा तो मला जाणवला .
त्याच्या मनातल्या आत्मचरित्राची पानं , आतल्या आत फडफडत होती , तडफडत होती …!

( पूर्णतः काल्पनिक )

— डॉ . श्रीकृष्ण जोशी , रत्नागिरी .

दि . ११ जुलै २०२०

डॉ. श्रीकृष्ण जोशी
About डॉ. श्रीकृष्ण जोशी 109 Articles
डॉ.श्रीकृष्ण जोशी यांचे प्रकाशित साहित्य कादंबरी : 1 शेम्बी, 2 घसरण, 3 महाराज, 4 घर दोघांचे, 5 अगतिक, 6 नंतर , 7 शल्य, 8 शापित, 9 तुझ्याशिवाय, 10 काटशह, 11 कातळ, 12 अथांग, 13 मार्शीलन, 14 समांतर, 15 वादळ वेणा, 16 भोवरा, 17 ब्रेकिंग न्यूज, 18 कापूस आणि फॅनची गोष्ट(आगामी), 19 सापशिडी,फासे आणि काही सोंगट्या (आगामी ) दीर्घकथा संग्रह: 1 रानोमाळ, 2 रानवा संगीत नाटक : 1 सं. शांतिब्रह्म, 2 घन अमृताचा, 3 राधामानस, 4 ऎश्वर्यावती, 5 ऋणानुबंध, 6 स्वरयात्री, 7 चोखा मेळा गद्य नाटक: 1 चिनुचं घर, 2 स्वप्नपक्षी, 3 अरे, चल उचल काव्यसंग्रह: 1 खडूचे अभंग, 2 क्रांतिज्वाला ललित लेख: (आगामी) 1 रौद्रलेणी, 2 पडघम, 3 शब्दांच्या पलीकडे कथासंग्रह:(आगामी ) 1 ड्रॉवर, 2 चंद्रखुणा बाल वाङ्मय: 1 अपूर्वा, 2 गोष्टीरूप चाणक्य, 3 सरदार वल्लभभाई पटेल(आगामी ) संपादन : 1 मुद्रा (प्रातिनिधिक कथासंग्रह) 2 व्हिजिट बॅग, 3 पॅनोरमा पारितोषिके: 1 डेथ ऑफ कॉमन सेन्स या नभोनाट्याला अखिल भारतीय आकाशवाणीच्या नभोनाट्य लेखन स्पर्धेत संपूर्ण भारतातून प्रथम क्रमांक, नभोनाट्याचे 14 भारतीय भाषांमध्ये भाषांतर, 2 दिल्ली येथील स्पर्धेत 'सं. घन अमृताचा ' या नाटकाला लेखनाचे प्रथम पारितोषिक 3 सं. ऎश्वर्यावती आणि सं.ऋणानुबंध या नाटकांना अनुक्रमे द्वितीय आणि विशेष पारितोषिक उल्लेखनीय : * पावस येथील स्वामी स्वरूपानंद तीर्थराज विधी आणि स्वामी स्वरूपानंद जन्मसोहळा या सीडींसाठी पटकथा लेखन * सं. घन अमृताचा, सं. शांतिब्रह्म, सं. ऎश्वर्यवती या तीन संगीत नाटकांचे आकाशवाणीच्या महाराष्ट्रातील सर्व केंद्रावरून प्रसारण * क्रांतिसूर्य सावरकर आणि कातळ या मालिकांचे आकाशवाणीवरून प्रत्येकी 13 भागांचे लेखन आणि प्रसारण *आकाशवाणी वरून 20 श्रुतिका प्रसारित * समांतर कादंबरी, नॅशनल असोसिएशन फॉर ब्लाइंड या संस्थेमार्फत अंध बांधवांसाठी कॅसेट च्या माध्यमातून प्रकाशित * अंध बांधवांसाठी , स्वामी स्वरूपानंद यांचे ब्रेल लिपीतील चरित्र लेखन पुरस्कार 1 'शापित ' कादंबरीला कोकण मराठी साहित्य परिषदेचा पुरस्कार 2 'शल्य ' कादंबरीला कुसुमताई अभ्यंकर पुरस्कार 3 'शल्य ' कादंबरीला कै. र.वा.दिघे पुरस्कार 4 'कातळ ' कादंबरीला कै. र.वा.दिघे पुरस्कार 5 अखिल भारतीय मराठी नाट्य परिषद मुंबई यांचा 1998 साठी , स्वरराज छोटा गंधर्व पुरस्कार 6 सं. घन अमृताचा हे नाटक , राज्य नाट्यस्पर्धेत सर्वप्रथम 7 सन 2000 मध्ये सर्वोत्कृष्ट संगीत नाटककार आणि सर्वोत्कृष्ट गीतकार म्हणून नाट्यपरिषदेचा गुणगौरव पुरस्कार 8 सन 2002 मध्ये सं. शांतिब्रह्म हे नाटक राज्य नाट्यस्पर्धेत सर्वप्रथम 9 मुंबई येथील साहित्य संघ मंदिराचा , कै. अ. ना.भालेराव पुरस्कार 10 संगीत नाट्यलेखानासाठी , कै. पु.भ.भावे पुरस्कार 11 समांतर कादंबरीला रोटरी पुणे यांचा सर्वोत्कृष्ट कादंबरी म्हणून पुरस्कार 12 सन 2006 मध्ये राधा मानस , राज्य नाट्य स्पर्धेत राज्यात द्वितीय तर दिल्लीत प्रथम 13 त्रिदल या संगीत नाटकाच्या पुस्तकासाठी 2007-08 चा महाराष्ट्र शासनाचा कुसुमाग्रज पुरस्कार 14 आदर्श शिक्षक पुरस्कार 15 पुणे येथील बाल गंधर्व संगीत मंडळाचा कै. अण्णासाहेब किर्लोस्कर पुरस्कार 16 वुमेन्स फाउंडेशन कोल्हापूर या संस्थेचा साहित्य भूषण पुरस्कार.... हा माझा अल्प असा परिचय ...!!!

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


महासिटीज…..ओळख महाराष्ट्राची

रायगडमधली कलिंगडं

महाराष्ट्रात आणि विशेषतः कोकणामध्ये भात पिकाच्या कापणीनंतर जेथे हमखास पाण्याची ...

मलंगगड

ठाणे जिल्ह्यात कल्याण पासून 16 किलोमीटर अंतरावर असणारा श्री मलंग ...

टिटवाळ्याचा महागणपती

मुंबईतील सिद्धिविनायक अप्पा महाराष्ट्रातील अष्टविनायकांप्रमाणेच ठाणे जिल्ह्यातील येथील महागणपती ची ...

येऊर

मुंबई-ठाण्यासारख्या मोठ्या शहरालगत बोरीवली सेम एवढे मोठे जंगल हे जगातील ...

Loading…

error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..